Mapalingkawas sa kapubrihon ug kagutom ang mga mag-uuma, pina-agi sa maayong kita sa umahan ug malungtarong pagpang-uma – mao kini ang gilauman sa sektor sa agrikultura.

Tungod niini, gipahigayon sa University of the Philippines Los Baños (UPLB) College of Agriculture and Food Science, Department of Agriculture, Agricultural Training Institute (ATI), inubanan sa suporta sa City Government of Malaybalay pinaagi sa City Agriculture Office (CAgO) ang Farmer-Scientist Training Program (FSTP) Phase I ug Phase III-Barangay Level in a Corn-Based Production System for Sustainable Agricultural Development didto sa Barangay San Martin, Apo Macote, ug Sinanglanan.

Ang pagbansay-bansay gipasiugdahan sa CAgO – Corn Team pinangulohan ni Ms. Myra A. Abejuela. Gipahigayon ang lima ka trials sa mga participante; una ang Fertilizer Trial (Urea and complete fertilizer, Trichoderma Treatment, Bio-N, Chicken Manure, Complete Fertilizer (only), Bio-N and chicken manure, and no treatment), Ika duha ang Varietal Trial (IPB var.6, IPB var.11, IPB var.13, Lagkitan, Tinigib), gisundan sa IPM-Detasseling Trial (Trichogramma, detaselling 3:4, earwig, detaselling 2:4, and no treatment), ang ika-upat ang Population Density Trial (2 plants/hill, 3 plants/hill, 4 plants/hill, and 5 plants/hill), ug ang ika lima ang Intercropping Trial (corn and sweet potato, corn and peanut, corn and mungbean, and corn alone).

Aduna’y 37 ka mag-uuma sa Barangay San Martin ug Apo Macote ang nakagradwar sa FSTP Phase I ug 7 ka mag-uuma sa Barangay Sinanglanan ang nakagradwar sa FSTP Phase III. Lain-laing session ug field activities ang gipahigayon sulod sa upat ka bulan. Ang Phase 1 gipahigayon niadtong June 24, 2022 hangtud September 30, 2022 sa barangay San Martin ug September 15, 2022 hangtud December 22, 2022 sa barangay Apo Macote Ang Barangay Sinanglanan nga anaa na sa Phase III nag sugod pa niadtong July 2020 og nahuman niadtong December 2022.

Nanguna sa ilang nakat-unan ang mga teknik sa pag-uma sa mais, lakip ang teknolohiya sa Intercropping. Ang maong teknik nagpasiugda sa daghang pagtanom, o diversified farming kon diin nahibaloan nila nga ang main crop nga mais pwede adunay kadungan nga uban pang tanom nga uyon niini ug gidasig sila sa pag gamit sa maong Teknik. Gitun-an usab nila ang pag gamit sa Biological Control para sa mga peste ug sakit sama sa pag-release og earwigs ug paggamit sa Trichoderma ug Trichogramma. Ang katuyuan nianing mga pamaagi ang pagpa-uswag ug pagpalungtad sa produkto ug suplay sa mga sistema sa ekolohiya.

Mitambong sa graduation si City Councilor –Committee on Agriculture Hon. Alan Ryann O. Legaspi kinsa mipaambit og mensahe. Ingon man si Mr. John Valmores, nga maoy representante ni Hon. City Mayor Jay Warren R. Pabillaran nga mihatag usab ug pakigpulong diin nagpasalamat kini sa mga personahe nga nagpaluyo sa maong kalihukan. Gipa-abot usab niya nga dako ang kalipay sa Mayor nga nahimong malampuson ang programa.

Ang program leader sa FSTP-UPLB nga si Dr. Romulo G. Davide pinaagi sa iyahang mga representante gikan sa UPLB- College of Agriculture and Food Science nga sila Ms. Wilma S. Velasco, UPLB University Researcher II/UPLB FSTP Coordinator ug si Mr. Jay Mark Ian Caindoy, UPLB University Research Associate/FSTP Focal Person Region 10 & 13, mipadayag sa ilang dakong pasalamat sa mga personahe ug mga mag-uuma nga nagpaluyo sa FSTP ug nanghinaot nga daghan usab silag nakat-unan sulod sa upat ka bulan nga pag experimento. Nanghinaot sila nga gamiton sa mga nakalampos ang ilang mga natun-an aron makatabang kini sa ilang pag-uma, pinaagi usab sa pag kugi, sa ilang kusog, pag-antos, ug labaw sa tanan ang pag-ampo, makalingkawas sila sa kapubrihon ug kagutom, pamaagi sa maayong kita sa umahan ug malungtarong pagpang-uma.

Mihatag usab sa ilang pakigpulong ang representante sa Agricultural Training Institute (ATI) nga si Mr. Noriel Kris O. Santillan, ATI Training Specialist II. Mitambong usab sa maong kalihukan si barangay captain Hon. Julie F. Olili sa Apo Macote inubanan sa presensya nil ani Mr. Lebrado Patoc ug Mr. Ronald Leono, mga Kagawad. Si assistant city agriculturist Engr. Richard B. Leono, nagkanayon sa iyang mensahe nga dako ang iyang kalipay sa kalampusan sa maong programa, nagpasalamat usab kini sa mga partner agencies nga kanunay gahatag og nagkalain-laing proyekto ug programa nga makatabang sa mag-uuma sa Malaybalay. Naglaum siya nga magamit sa mga ni-gradwar ang ilang nakat-unan ug gipasalig nga ang CAgO nga gipangunahan ni City Agriculturist Remedios R. Sarzuelo magpadayon sa pagsuporta aron mapadayon ang programa pinaagi sa mga serbisyo niini.

Gitapos ang seremonya sa mensahe ni Mr. Emegen L. Disalan, Crop Section Chief-OIC kung diin naghatag kini og kadasig ug hagit sa mga farmer-scientist nga dili lang unta kini taman kanila ang ilang mga nakat-unan kon dili pwede nila ipa-ambit usab kini sa ilang kauban nga mga mag-uuma aron makatabang usab sa komunidad og kinaiyahan.

NADA Report: Chloe Jean B. Beronilla – City Agriculture Office